Gaan we gevels 3D printen? Of bedenken architecten de meest creatieve vormen die door de robot worden geproduceerd? En reinigt de robot glazenwasser straks de gevels op een dusdanig efficiënte en veilige wijze, dat gevels beter onderhouden worden? Vakbeurs Gevel 2016 toont ‘disruptieve technieken’ van Nederlandse bodem die de potentie hebben om de bouwkolom te veranderen. Disruptief betekent dat ‘iets nieuws en nog kleins’ in korte tijd ‘iets bestaands, groots en logs’ mogelijk gaat verdringen. ‘Disruption’ is dan ook een van de vier thema’s van de beurs die plaatsvindt van 27 tot en met 29 januari in Ahoy Rotterdam.
Zo geloven de oprichters van architectenbureau Studio RAP dat ze met robottechnologie de architect een middel in handen geven om de digitale bouwmeester te worden. ‘Wij zien digitale fabricage als een mogelijkheid om tot een herdefiniëring van het vak van architect te komen’, aldus Wessel van Beerendonk, co-founder van Studio RAP. De TU Delft-alumni van RAP hebben software ontwikkeld waarmee ze eenvoudig CAD-ontwerpen vertalen naar instructies voor zes-assige industriële robotarmen. Industrierobots hebben tot nog toe vooral carrière gemaakt in toepassingen waarin ze dag in dag uit dezelfde handeling verrichten. Van Beerendonk: ‘Wij laten de robot one-offs van complexe vormen maken.’
Vanuit robottechnologie is de stap naar 3D printen snel gemaakt. Als één technologie een hype is, dan is het wel 3D printen. Aan de technische universiteiten in Nederland lopen momenteel meerdere onderzoeksprojecten om te achterhalen wat de mogelijkheden nu echt zijn en welke impact 3D printen op de bouwsector kan hebben. Siebe Bakker, als adviseur bij meerdere van deze projecten betrokken, denkt dat er meer nodig is dan alleen vormvrijheid. ‘Iconische gebouwen ontwerpen en bouwen is niks nieuws. 3D printen is zeker een kans voor mass customization en bijzondere vormgeving, maar hoe andere industrieën zoals de ruimtevaart en medische industrie ernaar kijken, is heel anders dan de bouwindustrie. Ik zie het nog niet gebeuren dat men 100.000 woningen gaat 3D printen.’ Bakker denkt dat de kansen ergens anders liggen. Welke architect, aannemer of bewoner van een jaren ’30 huis is nog nooit op zoek geweest naar een vervanger voor een kapot gegaan detail? Stel je hebt alleen een digitale file nodig en print dan het element opnieuw? ‘Je hebt geen voorraden meer nodig. Dat kan de sector op zijn kop zetten.’
Dat nieuwe technologie uiteindelijk in de praktijk terecht kan komen, illustreert KITE Robotics, eveneens deelnemer aan de themazone Disruptive op Gevel 2016. Stefan Spanjer heeft aan de Universiteit Twente een robot ontwikkeld die glazenwassers helpt om efficiënt en veilig grote glazen gevels en puien te reinigen. Door snelkoppelingen in de gevel laat de robot zich snel en eenvoudig installeren. Daarna kan de glazenwasser via een app op zijn smartphone of tablet de robot aansturen, waarna de glazenwasser naar het volgend gebouw kan gaan. De robot werkt autonoom en gebruikt alleen een borstel en gedemineraliseerd water. Dat vergroot de duurzaamheid.