Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (MKB) zit in de lift: de omzet van ondernemingen groeide in 2014 gemiddeld met 4 procent terwijl de gemiddelde winstontwikkeling met 32 procent opliep in vergelijking met 2013. De bouwsector zag de vraag en de investeringen lange tijd teruglopen, maar lijkt de bodem in 2014 te hebben bereikt. Verschillende indicatoren wijzen op een voorzichtige verbetering: het aantal faillissementen nam af, de woningnieuwbouw trekt aan dankzij de opkrabbelende huizenmarkt, de waarde van de afgegeven bouwvergunningen neemt toe en de orderportefeuilles raken geleidelijk beter gevuld. Dit blijkt uit onderzoek van SRA, een netwerk van 370 grote en kleine accountantskantoren dat meer dan 50 procent van alle MKB-bedrijven als klant heeft.
Bedrijven in de grote steden (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag) en de noordelijke provincies deden het wat omzet betreft beter dan de rest van Nederland. Grotere ondernemingen (met een omzet van meer dan 10 miljoen) zagen de omzet relatief vaak afnemen, de winst daarentegen meer toenemen. Kostenbesparingen zijn met name de oorzaak voor de gemiddelde plus in het MKB. Ondanks het feit dat het winstherstel grotendeels te danken is aan beheersmaatregelen, zijn de cijfers een opsteker voor het hele MKB. Vergeleken met vorige jaren is volgens SRA sprake van een echte trendbreuk. De cijfers laten zien dat 57 procent van de ondernemingen in staat is geweest om de omzet op gelijk niveau te houden dan wel te laten groeien en dat bij 66 procent van ondernemingen de winsten ook weer stijgen. Wel zijn volgens SRA grote verschillen te zien tussen branches: industrie en logistiek doen het heel goed, maar automotive, detailhandel en bouw blijven relatief gezien achter.
Het herstel in de bouw was vorig jaar ook al goed zichtbaar in de omzet- en winstcijfers. De omzet nam in de sector met gemiddeld 6 procent toe ten opzichte van 2013, terwijl Nederland als geheel een stijging van 4 procent liet zien. Alleen de industriële sector (+13%) en logistiek (+8%) deden het beter dan de bouw. De productie liet in 2014 een stevige plus zien: de onderhanden projecten namen toe. Het eigen vermogen steeg met ruim 7 procent. De winstontwikkeling in de bouw was eveneens relatief positief. De winst (voor belastingen) steeg met 48 procent, versus 32 procent voor het Nederlandse bedrijfsleven als geheel. Verder namen de voorraden met 13,5 procent af, versus -0,7 procent voor Nederland. Opvallend was volgens SRA dat de winstontwikkeling binnen de bouwsector sterk uiteenliep. Zo zagen bijna vier op de tien bedrijven de winst in 2014 met 50 procent of meer aantrekken. Daar stond tegenover dat bijna 17 procent juist een winstdaling van 50 procent of meer moest slikken. Voor de sector als geheel gold dat de winst bij ongeveer 65 procent van de bouwbedrijven gelijk bleef of steeg, terwijl deze in om en nabij de 35 procent van de gevallen daalde. Voor de omzet waren die getallen achtereenvolgens bijna 57 en ruim 43 procent. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) verwacht dat de bouwproductie dit jaar met 3 procent zal toenemen. Daarnaast zal de werkgelegenheid in de sector naar verwachting na zes opeenvolgende jaren van krimp weer gaan stijgen. Positieve cijfers, maar de onderlinge verschillen zijn groot en de markt is veranderd. Om met overtuiging uit de put te kunnen kruipen, moet de bouwsector afstand nemen van oude patronen en zich aanpassen aan de nieuwe omstandigheden. Die vragen om klantgericht denken, strategische samenwerkingsverbanden en veel aandacht voor efficiënte en duurzame oplossingen, aldus SRA.
Klik hier voor het volledige rapport Branches in Zicht 2015.